Key facts

previous slide arrow next slide arrow

Yapa ngula-ka nguju-jarrijani ice-i jangka ngulaju pulya nyayni - Stages of Change

Home right arrow   Aboriginal and Torres Strait Islander peoplesright arrow   Yapa ngula-ka nguju-jarrijani ice-i jangka ngulaju pulya nyayni - Stages of Change

Yapa ice-i jangka ngula-ka nguju-jarri manu nyarngka ngula-ka yuru nyarrpa nyarrpa jarri yangka substance kanya-wanu crystal marrda.

Nyampu wurna ngulaju kalu murlpa-murlpa pirdyirri mani family watikirli manu community kirli pulyangku.

Nyampu yimi ngarini ka friend, manu family manu community member-angku manu marrda yapa ngula wurna punku jangka-ka pirdyirri jarri. Palka yapa panu yalpi-kirli wurna nyampurla. Yunjumu-jarri ngulaka yuru ngulaju pulya yapa panu kalu ramparlpa jarri kujajuku
tarngka.

Panu yirrdi nyanyaku wurna nyampurla yungu yunjumu-jarri ice-i ngirli.

  • Step 1 - Not worried about their use of ice

    Yirrdi kamparru yapangku milyapinya-wangu kapu maju-mani ice-irli family-wati manu community ngurra. Wiljingki kalu kanyi nyampu ice-punku.

    Yapa yalpi maninjaku ngula-ka yirrdi punkungka nyina, lawa kurntaku nguju-manta yimi jana yirri-yirrili ngarrika ice-i-kirli ngula ka jana nyarrpa-nyarrparlu maju mani manu nyarrparla support-i maninjaku wangkaya jana nyarrpa-nyarrpa yungulu nguju pirdyirri nyina manu
    murlpa mardanjaku nyuntulu manu family-wati-irli manu community-irla.

  • Step 2 - Thinking about their use of ice

    Yirrdi jirrama yapa karji-kanyanu purda-nyanyi pirdyirri wangu. Manu karjika-nyanyi ngulaka maju mani ice-irli manu yapa family ngula-kalu kutu nyurntu-wana nyina yapa marrda karjika marngu-nyanyi nguju marrda manu maju-marrda ice-iji manu marrda kajika marrda ngampurrpa juku ice-iki purda jarri.

    Yapa marrda yalpi maninjaku ngulaka yirrdi nyampurla karri wangkayla murlpa-murlpa ngula-ka ice-i kanyi yirri-yirri pirdyirrirla wangkaya manu ngarrika ngula kanparla wajampawajampa-jarri manu yalpi mani support maninjaku treatment-iki.

  • Step 3 - Starting to change their use of ice

    Yirrdi marnkurrpa yapa yungu yunjumu jarri yungu karri-karri jarri ice-i ngirli wita-kari-witakari marrda karjika yunjumu jarri, parra-kari marrda lawa.

    Yapa yalpi maninjaku yirrdi nyampurla, wangkayla nyarrparla yungu yampimi ice-i yalpimanta yungu marngu-nyanyi nguju-jarrinjaku. Nyuntulu wangkayla yungu nyarrpa-nyarrpa nguju yirrdi pura manu murlpangku yalpi manta yungu jana yalpiki payirni clinic-irla manu
    GP doctor manu jinta-kari treatment service-wati.

  • Step 4 - Taking action to change their use of ice

    Nyarngka yirrdi mirrdirlki yapa ngampurrpa nyayni yungu yunjumu jarri ice-i ngirli. Wiri nyaynirlki ka marngu-nyanyi yungu yampimi ice-i manu yapaju ngampurrpa yungu wurnturru nyina yapa-kari ngirli ngula-ka ice-i kanyi manu marrda yungu jinta-jarri family wati-kirli, manu service-yapa-kari kirli yalpi maninjaku.

    Yirrdi nyampurla, ngulaju kajika-nyanu kaninjarra purda-nyanyi manu wajampa-wajampa, nyayni manu mata-mata nyayni karjika nyurnu jarri parra marnkurrpaku karjika jurru murrumurru jarri, tarla-jarri manu yulykulyu-pardi manu jirwinji-winypa manu warlu-nyayni.

    Yapa yalpi maninjaka yirrdi nyampurla, wangkayla warrara yungu ice-i yampimirlki nyarngka pirdyirrirli yung support-i murlpa-murlpa mani manu murlpangka mardanjaku family manu friends-watirla manu community-irla. Ngarrika yungu murlpa jarri ice-i kijaku manu yung
    marngu-nyanyi yungu pulya-jarri.

  • Step 5- Keeping with the change

    Yirrdi rdakalku yapa pirdyirri jarrija yungu yunjumu jarri yirrdi punkungka ngula nyinaja ngujulku yapa family-manu culture manu community-larlku.

    Yapa yalpi maninjaku yirrdi nyampurla, tarngka-juku support-i maninjaku wangkaya jana tarngka juku nyiya jangka-ka jumati-jarri. Japirka nguju nyinanjaku ice-i wangu. Nyangka murlparlu yungu pirdyirri nyina family manu friend-i wati-kirli manu community and culturengka
    ngulaju nguju-nyayni.

  • Step  6 - Learning

    Yiirrdi six-irlki nyampuju jintarlku pina jarrinjaku. Yapa ngulaka pina kanyi ice-i kurntakurntarlu ngula-ka yangka nyina wajampa-wajampa jinta ngula-jangka kalu wajampawajampa-jarri manu ka pina marngu-nyanyi ice yungu pina kanyi.

    Yirrdi nyampurla, karjika yapangu nyanyi yungu nyarrpa-nyarrpa pirdyirri nyina ice-i wangu, family wati, manu clinic workers manu community members wati karjikalu support-i mani yungu ice-i wangu pirdyirri nyina.

    Yapa yangka yalpi-maninjaku yirrdi nyampurla, ngula-ka pina ramparl yani ice-i kirra wangkayarla yapaku nyiya jangka pina yarnu ice-i kirra manu yarrda japirka nyiya-jangka nguju-ngula kamparru yampija, manu kujarra-langu-jana wangkaya kala yapa-patu ngula kangulu wajampa jarri manu-ngula kangulu murlparlu nyanyi.

Recovery is possible

Ngaru-ngaru-manta clinic-i-kirra manu GP kirra manu jinta-kari treatment service-kirra yalpi maninjaku.

Ngulaka yapa jupu-karri ice-ngirli kapu pirdyirri jarri, kapu yukami family manu ngurra kurralku manu marrda yapa-kari-watirlki yalpi maninjaku yangka ngula kalu ice-i kanyi.

Yangka yimi nyampu nyanyaku treatment option watirki ngulaju nyampurra nyarngka:

  • Wangkayarla doctor nyuntu-nyarngu-ku
  • Nyarngka jana alcohol manu jinta-kari drug counsellor
  • Nyarngka jana social manu emotional wellbeing worker
  • Manu nyampurra-jana nyarngka mental health professional-wati

Nyangka list-i wati support services wati, click-i manta yellow ‘Get Support’ button on the cracks in ice website-irla.

Marngu-nyangka karjinpa emergency yalpirki purd-jarri ngulaju nyampu ringi-manta triple 0 yurrkunyu-kurra manu ambulance-kurra. Manu nyampu-langu ringi manta Lifeline nyampurla 131 114 karjinpa ngampurrpa nyina wangkanyaku kardiyaku. Manu nyampu Lifeline ngulaju national, free 24-hour hotline.

Page last reviewed: Monday, 19 July 2021

If you need emergency support, please call Lifeline

13 11 14

which is a 24-hour crisis helpline or dial

000

for the police or an ambulance.